Bee Friendly

• Geplaatst op 20 Mei 2020
• Door DRD Knaagdierwinkel
• Geplaatst in nieuws
• 0

Wist je dat het vandaag World Bee Day is? Ook wij staan hier graag even bij stil. Onze bijen hebben namelijk onze hulp nodig. Wij staan daarom stil bij de oorsprong van onze producten en kiezen bewust voor producten die "Bee Friendly" zijn, zoals onze eigen kruiden en die van JR Farm.

Een leuk en interessant stuk geschreven door Henk van Halm over de Nederlandse Bijen:

"Als iemand het over bijen heeft, denken we direct aan honingbijen. Dat zijn de enige bijen waarmee we doorgaans te maken hebben, óf als potje honing, óf als ijverige bezoekers van onze tuinbloemen. Maar als we het over Nederlandse bijen hebben, zijn dat niet de honingbijen. Die horen niet thuis in ons land.

De echte inheemse bijen zijn solitair, wat wil zeggen dat de vrouwtjes in hun eentje voor hun nakroost zorgen, niet geholpen door een schare werksters, zoals het geval is bij de honingbij. In ons land komen ongeveer 340 soorten van die solitaire bijen voor.

Met die Nederlandse bijen is het slecht gesteld, blijkt uit landelijke inventarisaties van de Nederlandse afdeling van de stichting EIS (European Invertebrate Survey). Meer dan veertig soorten zijn in de laatste twee decennia niet meer waargenomen en dus waarschijnlijk in ons land uitgestorven, terwijl de andere soorten sterk in aantal achteruit zijn gegaan. Mogelijke oorzaken zijn verarming van de flora, het verdwijnen van microreliëf uit het landschap, concurrentie van de alom tegenwoordige honingbij en specifieke plaatselijke verschijnselen zoals verdroging en het dichtgroeien van kale grond. Dat laatste gebeurde ook in de Zandkuil, die daarom een jaar of vijf geleden is ontdaan van de overmaat aan houtopslag.

Bij het beheer van natuurgebieden wordt vooral gelet op zeldzame planten en karakteristieke vogels. Tegenwoordig is er ook aandacht voor spectaculaire en populaire insectengroepen zoals dagvlinders en libellen, maar gewoonlijk vallen de insecten uit de boot. Zo kunnen zeldzame soorten ongemerkt uitsterven. Dat dreigt nu te gebeuren met verscheidene bijensoorten.

De meeste wilde bijen leven in droge, bloemrijke gebieden, zoals heidevelden, schraalgraslanden, bosranden, groeven, steilwanden en duinen. Elk type gebied heeft zijn eigen bijensoorten, wat afhangt van beschikbare nestelplaatsen en de planten die daar groeien.

Het klinkt tegenstrijdig, maar onderzoek heeft aangetoond dat veel wilde bijensoorten het buitengebied hebben verruild voor de woonomgeving. Sinds 1980 zijn in het totale stedelijke groen meer dan tweehonderd soorten wilde bijen waargenomen. Daaronder zijn zeldzame zoals de slobkousbij en de op deze soort parasiterende bonte viltbij. Ze profiteren van het tegenwoordige ecologisch beheer van openbaar groen zoals bermen en oevers, dat een grote rijkdom aan wilde bloemen met zich meebrengt. De bijen vinden er stuifmeel en nectar voor hun nakomelingen.

Welke bloemen zijn voor solitaire bijen het belangrijkst als nectar- en stuifmeelleverancier? Dat is door EIS uitgezocht. In afnemende mate van belangrijkheid zijn dat composieten, vooral gele, schermbloemigen, kruisbloemigen, vlinderbloemigen en lipbloemigen, in het voorjaar ook wilgen en paardebloemen. Planten uit andere families ontvangen aanzienlijk minder bezoek. Gespecialiseerde bijensoorten bezoeken klaver, rolklaver, heggerank, wederik en klokjes.

Naast voedsel is nestgelegenheid nodig. Solitaire bijen zoeken die vooral op warme plaatsen. Ze graven holletjes in de grond of maken een nestje in gaten in dood hout, in muurspleten, in holle stengels en in slakkenhuisjes. Wilde bijen zijn gebaat bij zoveel mogelijk verscheidenheid in nestplaatsen en plantengroei, liefst een mozaïekpatroon van kleine, van elkaar verschillende leefgebiedjes. Iets wat vooral ook gemakkelijk te verwezenlijken is in particuliere tuinen.

Aangeharkt landschap

Nadat de Zandkuil was opgeknapt, verschenen de bijen weer. Daar zijn zeer zeldzame soorten bij, zoals de Texelse zijdebij en de klokjesdikpootbij. Twee soorten waarvoor Nederland internationale verantwoordelijkheid draagt.

Er is dus wel degelijk iets te doen tegen de verarming van de bijenfauna. Er zouden meer speciale bijenreservaten met geschikte microhabitats moeten worden ingericht. De stichting EIS, die in heel Europa onderzoek doet aan de leefwijze van ongewervelden en hun voorkomen scherp in de gaten houdt, vindt dat dood hout kan blijven liggen, steile zandwandjes bewaard moeten blijven, oude hekkenpalen niet moeten worden verwijderd en zandpaden niet moeten worden afgedekt met grind, houtsnippers of asfalt. Dat zijn allemaal plekken waar solitaire bijen hun nest maken en die niet passen in ons aangeharkte landschap.

Bijenbescherming kan ook in de eigen tuin. Omdat veel bijen in spleten, holten, kevergaatjes en holle stengels en twijgen van braam en vlier leven, is het goed ook daar snoeihout en dood hout niet op te ruimen, maar op een zonnige plek te deponeren. Schoffelen vernielt de nesten van wilde bijen in open grond. En pas op waar je loopt. Ik heb al jaren plezier om de oranje vosbijtjes, die hun nesten maken op een zonnig plekje tussen de tegels van het tuinterras.

Volkstuinverenigingen in Amsterdam, Amstelveen, Utrecht, Rotterdam, Den Haag, Leiden, Groningen, Schiedam, Den Helder en Bloemendaal hebben zich het lot aangetrokken van de wilde bijen en bijenmuurtjes gemaakt van houtblokken met boorgaten van verschillende diameter. Ik zag een bijenflat in een park in Zwijndrecht en bij het bezoekerscentrum van het Dwingelderveld in Drenthe."